Inleiding

’Is het waar of is het politiek?’ Goede morgen bovenst beste ‘kennisparelontvangers’, het is vandaag woensdag 25 juni 2025. Ik begin met een toepasselijk liedje bij de ‘kennisparel’ van vandaag: https://www.youtube.com/watch?v=IShQzb1oXGg&list=RDIShQzb1oXGg&start_radio=1 Vandaag een overzicht dat laat zien hoe kinderen en jongeren in criminele netwerken terechtkomen en wat de motieven zijn om deze jongeren te rekruteren. Het betreft een overzicht binnen een groot aantal Europese landen.

Zeer recent verstuurde ik deze twee ‘kennisparels’ waarin de rekrutering van jongeren in Zweden en het VK binnen de georganiseerde misdaad wordt beschreven: https://prohic.nl/2025/05/01/880-1-mei-2025-children-and-youth-in-criminal-networks-network-entry-offending-conditions-and/ en https://prohic.nl/2025/03/18/857-18-maart-2025-police-led-interventions-for-deterring-organized-crime-a-uk-cluster-randomized-trial-targeting-criminal-network-recruiting-and-its-vicarious-effects-on-co-offenders/ Uit deze laatste ‘kennisparel’ blijkt dat een preventieve gerichte afschrikking een effectieve strategie is tegen vormen van ernstige georganiseerde misdaad en dat deze preventieve aanpak ook kan leiden tot mogelijkheden om georganiseerde criminelen te onderdrukken. Tevens werd de rekrutering van nieuwe leden binnen georganiseerde misdaadgroepen bemoeilijkt.

Kortom: een succesvol experiment! Een experiment dat wat mij betreft navolging / replicatie in Nederland verdiend, bijvoorbeeld in het kader van het langjarige programma Preventie met gezag. Voor meer bewijs van (effectieve) aanpakken van georganiseerde misdaad zie: https://www.researchgate.net/publication/360773928_Georganiseerde_Misdaad_Kennisparels_2020-2025_Een_overzicht_van_op_evidentie_gebaseerde_inzichten_rond_georganiseerde_misdaad Het is jammer dat dit soort successen zo weinig navolging krijgen binnen de Nederlandse aanpak van georganiseerde misdaad. Voorlopig valt hier weinig te melden rond een effectieve aanpak daarvan en zijn de ambtelijke volzinnen en algemeenheden richting de Tweede Kamer eerder regel dan uitzondering.

Gerichte afschrikking is een effectieve criminaliteitspreventieve strategie die afschrikking combineert door het verhogen van de snelheid en zekerheid van de straf, samen met het mobiliseren van actieve participatie en samenwerking uit de (lokale) gemeenschap tegen georganiseerde misdaad. Gerichte afschrikking is gericht op het terugdringen van specifieke vormen van georganiseerde misdaad, bijvoorbeeld degenen die betrokken zijn bij bende gerelateerde misdrijven of georganiseerde drugshandel. Ik zou zeggen ministerie van Justitie & Veiligheid repliceer dit experiment in Nederland. De beschikbare financi묥 middelen zijn daarvoor aanwezig via deze kennisagenda: https://www.wodc.nl/onderzoek-in-uitvoering/kennisagenda-ondermijning

Bron

Luyten, Katrien & Greta Baltikauskaite (June 2025). Recruitment of minors into organised crime. Brussels: European Parliamentary Research Service, 12 pp. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2025/772903/EPRS_BRI(2025)772903_EN.pdf

Summary

The recruitment of minors into serious and organised crime has increasingly become a tactic used by criminal networks to avoid detection, capture and prosecution. By using minors, the criminal networks increase the distance between the criminal activity and the network’s core members or leaders, hampering identification. Even though there is a lack of reliable and comparable data on this phenomenon, several EU Member States have reported an increase in the involvement of minors in serious and organised crime.

While the rising demand for recreational drugs seems to be the main driver behind the increase, minors are involved in other markets too, including property crime and online fraud. Criminal networks exploit children as young as 12 years for low-skilled roles such as local street dealers, cash couriers, warehouse operators and extractors of drugs from shipping containers. Easier access to firearms has led to a shift from minor crime to more serious, especially violent, crime, such as extortion and killings.

Many minors are lured into organised crime by the promise of financial gain, social status, or sense of belonging, whilst others may be coerced or forced into this lifestyle due to their circumstances or environment. The consequences of such involvement are far-reaching, affecting not only the minors involved, but also the communities and society as a whole. The processes for recruiting minors into organised crime are still poorly understood, but there is a clear trend of increased use of digital tools for recruitment and communication, such as encrypted messaging services, apps and video games that are popular with young people.

The EU recognises the severity of the problem and the need for closer cooperation between the affected Member States and for an integrated preventive response. By facilitating the exchange of best practices amongst Member States, integrating the local dimension into efforts to counter the infiltration of criminal networks into the economy and society, and by adopting a comprehensive and multi-faceted approach, the EU contributes to preventing the recruitment of minors into organised crime and to mitigating the devastating consequences.

Afsluitend

Om te voorkomen dat jongeren in de (georganiseerde) misdaad terecht komen of hier verder in afglijden is een aantal jaar geleden besloten om een preventieve aanpak in te zetten, bekend als het programma Preventie met Gezag (PmG): https://www.leefbaarenveilig.nl/rijksregelingen/preventie-met-gezag In de meest kwetsbare wijken in Nederland investeert het kabinet in het programma PmG. Het programma wil voorkomen dat kinderen en jongeren van 8 tot en met 27 jaar in aanraking komen met ondermijnende criminaliteit of daarin doorgroeien. In totaal doen 27 gemeenten mee aan PmG. Het programma ondersteunt daarnaast ook 20 kleinere gemeenten in Nederland. PmG maakt kinderen en jongeren weerbaarder tegen de verleidingen van criminaliteit. Tegelijkertijd biedt het programma een aantrekkelijker toekomstperspectief als alternatief voor een criminele carrière.

Eerder verstuurde ik al kennisparel 357 over dit onderwerp: https://prohic.nl/2022/03/07/357-7-maart-2022-do-or-dont-kennissynthese-ingroeimechanismen-en-rekruteringsprocessen-van-jongeren-in-de-georganiseerde-criminaliteit/ Ook zeer lezenswaardig is dit onlangs door het European Crime Prevention Network uitgegeven rapport Preventing Youth Recruitment into Organised Crime: Insights from a Multinational Perspective: https://eucpn.org/paper-youthrecruitment Ook zeer recent kwam Europol met dit persbericht naar buiten over rekrutering van jongeren binnen de georganiseerde misdaad: https://www.europol.europa.eu/media-press/newsroom/news/eight-countries-launch-operational-taskforce-to-tackle-violence-service Ten slotte heeft UNICEF onlangs dit rapport over rekrutering naar buiten gebracht: https://www.unicef.org/innocenti/media/9736/file/UNICEF-Innocenti-Child-Violence-Recruit-2024.pdf

In Nederland is op dit moment een consortium van onderzoekers, beleidsmakers en praktijkpartners aan het werk dat met steun vanuit de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) het EPIC-project heeft opgezet: Explaining, Preventing, and Intervening in organized Crime involvement. Het doel van dit project is het effectief verminderen van de betrokkenheid van jongeren bij de georganiseerde criminaliteit: https://nscr.nl/epic/ Naar mijn mening genoeg opgesomde kennis om mee aan de slag te gaan. Nu nog in de (grillige) praktijk brengen.